"Collective political action in Turkey has its universal characteristics as well as idiosyncrasies" diye bir cümle var, yani tam özellik anlamında olmamalı

eskilerin dediği bu.

--------------------------------------------------
Note added at 40 mins (2004-04-07 09:59:15 GMT)
--------------------------------------------------

Haklısın bu haliyle bir sıfat yazdığım. Sıfattan isim yaparsak ve çoğul formu da korursak \"münhasıriyetler\" elde ederiz. Modası geçmiş bu ibare senin çevirinde biraz sırıtır ama özbeöz yeni Türkçe’si olan \"ayrık bireysel özellikleri\" \"idiosyncrasies\"in çağrışım zenginliğinden yoksun geliyor bana. kolay gelsin.

--------------------------------------------------
Note added at 2 hrs 39 mins (2004-04-07 11:57:44 GMT)
--------------------------------------------------

Aslında “nevi şahsına münhasır” latincedeki “sui generis”in karşılığı. Bunun ingilizcesi ise:
--------------------------------------------------------
sui generis (adj.)

Being the only example of its kind; unique: “sui generis works like Mary Chesnut\'s Civil War diary” (Linda Orr).

[Latin su generis : su , of its own + generis, genitive of genus, kind.]
-------------------------------------

Serkan Doğan’ın alıntıladığı cümledeki “universal characteristics as well as idiosyncrasies” tamlamasındaki fikir “universal characteristics (common characteristics) as opposed to characteristics of its own” gibi.
Sonuç olarak: “Idiosyncrasy” “sui generis”in sonucu (tersi değil aman dikkat!)

Nitekim:
-----------------------------------------------
İdiosyncratic:
\\Id`i*o*syn*crat\"ic\\, Idiosyncratical\\Id`i*o*syn*crat\"ic*al\\, a. Of peculiar temper or disposition; belonging to one\'s peculiar and individual character.
Source: Webster\'s Revised Unabridged Dictionary, © 1996, 1998 MICRA, Inc.
------------------------------------


In a sense without having an individual character (sui generis) you cannot have any idiosyncrasy.

Yani,

“Collective political action in Turkey has its universal characteristics as well as idiosyncrasies” cümlesi “Collective political action in Turkey has its universal characteristics as well as characteristics of its own.” demek.


En nihayet Serkan Doğan’ın alıntıladığı cümledeki sözcük öbeğini gösterişli laflar etmeden çevirmeye kalksam herhalde “…kendine has ve evrensel özellikleri” derdim.

Selamlar

quality, trait ve idiosyncracy burada neredeyse eşanlamlı, ama işte yalnızca "neredeyse":-)
"Karakterin nitelikleri, özellikleri ve kendine özgü halleri/davranışları" denebilir burada

Bir de burada bir not düşmek istiyorum, konu senaryo yazma olduğuna göre character'i karakter olarak kullanmayı yeğlerim, hatta kişi bile olabilir ama kişilik bana biraz ruhbilimi çağrıştırıyor.

kişiye ait, değişmez, yapısal ve önceden tahmin edilebilir nitelikte olan, ama nevi şahsına münhasır bir durum da yaratmayan kişilik özelliği için uygun bir karşılık sanırım. sözgelimi, "tezcanlılık", bir kişilik özelliğidir; yapısaldır, öğrenmeyle yerleşmez ve radikal olarak değiştirilemez; ali'nin tezcanlı bir insan olduğunu biliyorsanız, belli bir durumda böyle davranacağını öngörebilirsiniz; nevi şahsına münhasır da değildir, çünkü ayşe de tezcanlı olabilir. önerim, elinizdeki metinde ilgili yerlere "mizaç" koyarak bir okuyun, bakalım oturuyor mu?

--------------------------------------------------
Note added at 3 hrs 47 mins (2004-04-07 13:05:35 GMT)
--------------------------------------------------

bu arada, şunları da aynı şekilde değerlendirebilirsiniz:
pars tuğlacı\'nın eş ve karşıt anlamlılar sözlüğünde, \"mizaç\"ın karşısında

huy
doğa
tabiat
meşrep

var (doğanın bu anlamda kullanılmasını yadırgadığımı söylemeden edemeyeceğim gerçi)

nijat özön\'ün dil kılavuzunda ise \"mizaç\"ın yanına

yaradılış

demiş sadece. tabii bunlar \"mizaç\"tan yola çıkarak bulunmuş şeyler; başka bir şeyden yola çıkmak da mümkün.

--------------------------------------------------
Note added at 4 hrs 56 mins (2004-04-07 14:14:39 GMT)
--------------------------------------------------

Dank! :)

Evet, idea haklı. \"Ayşe\'nin eline aldığı her kitabı koklama *mizacı* vardı\" gibi bir ifade olamaz. Peki bu örnek cümleden devam edersek ne diyebiliriz? Aklıma gelenler \"... koklama huyu vardı\", \"koklamak gibi bir cinsliği vardı\", \"...koklamak gibi cins / tip bir özelliği vardı\" gibi bir şeyler denebilir. Son ikisi gerçi hem yargı belirtiyor hem de enformal. \"Huy\" ise ilk cümlede oturuyor. Ama sizin metinde idiosyncracy geçen yerler için ne kadar oturuyor, tekrar bir bakın, derim. \"falancanın şöyle bir huyu vardır\", \"şunu yapma huyu vardır\" gibi ifadeler bu tür durumlar için kullanılır, \"cinslik\" anlamını da -bağlama uymayacak biçimde enformal olmadan- içerebilir. Benim naçiz görüşüm, böyle durumlarda \"kişilik örüntüsü\" tarzı -biraz zorlama görünebilecek- ifadelere fazla gerek duymadan, ne olduğu ilk okuyuşta zihinde hemen somutlaşabilecek bir şey kullanmayı olabildiğince tercih etmektir. Verdiğiniz cümlelerde geçen çeşitli sözcükler için \"bünye, mizaç, huy, tabiat, yapı, yaradılış, karakter\" ve daha başka kelimelerin bileşimini kullanabilirsiniz gibime geliyor.

not: yukarıdaki dank! türkçedeki nidadır, karışmasın :)


--------------------------------------------------
Note added at 5 hrs 0 min (2004-04-07 14:18:57 GMT)
--------------------------------------------------

son yorum: takıntı, patolojik bir şey olabilir, değişebilir, vb., ayrıca herkesin takıntıları olması gerekmez; cinslik anlam olarak oturmakla birlikte, dediğim gibi böyle bir metin için biraz enformal kaçmıyor mu?